POMOC DOMOWA

1. Informacje ogólne

   Pomoc domowa zajmuje się wspieraniem innych osób w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Dokładny zakres obowiązków pomocy domowej zależy od pracodawcy. Najczęściej zajmuje się czynnościami porządkowymi (odkurzanie, mycie podłóg, okien, ścieranie kurzów, czyszczenie sanitariatów itp.), przygotowywaniem i podawaniem posiłków, a także praniem, prasowaniem, robieniem zakupów, opieką nad dzieckiem czy osobą starszą, opieką nad zwierzęciem (w tym wyprowadzaniem na spacer). Zdarza się, że w zakres obowiązków pomocy domowej wchodzą też prace ogrodnicze typu podlewanie roślin, pielenie, grabienie.

  Wykonując swoje zadania, pomoc domowa korzysta z różnego rodzaju sprzętu gospodarstwa domowego. Najczęściej jest to sprzęt zautomatyzowany, co wiąże się z koniecznością zapoznania się z jego obsługą. Powinna również znać i umieć odpowiednio zastosować różnego rodzaju środki czystości.

Zazwyczaj pomoc domowa pracuje w prywatnym domu, może to być mieszkanie lub dom jednorodzinny.

   Najczęściej pracuje samodzielnie. Dni i godziny jej pracy są ustalone z pracodawcą według jego indywidualnych potrzeb, dlatego praca może mieć charakter weekendowy lub zmianowy. Zdarza się, że przed ważnymi uroczystościami rodzinnymi lub w okresie świątecznym zakres obowiązków jest szerszy niż na co dzień.

Czynności wykonywane przez pomoc domową mają zwykle charakter zrutynizowany.

2. Wymagania

   Pomoc domowa powinna być osobą odpowiedzialną, sumienną i uczciwą.W związku z tym, że wykonuje swoje zadania w prywatnym domu i ma kontakt z jego mieszkańcami, powinna być osobą taktowną i dyskretną. Wskazaną cechą jest otwartość, łatwość nawiązywania kontaktów oraz umiejętność odnajdywania się w różnych sytuacjach.

   Przydatna jest umiejętność pracy w warunkach monotonnych, dobry refleks, wytrzymałość na długotrwały wysiłek, umiejętność podporządkowania się, zdolność do pracy w szybkim tempie. Zamiłowanie do porządku i czystości gwarantuje prawidłowe wykonywanie powierzonych jej obowiązków.

W zawodzie tym wymagana jest sprawność kończyn górnych, w szczególności zręczność rąk i palców, sprawność kończyn dolnych oraz pożądana ogólna sprawność fizyczna (praca w ciągłym ruchu), a zatem prawidłowe funkcjonowanie podstawowych układów – krążenia, oddechowego, nerwowego, trawiennego, mięśniowego, kostno-stawowego.

   Nieodzowny w pracy pomocy domowej jest dobry wzrok, a także prawidłowe rozróżnianie barw, widzenie stereoskopowe, prawidłowe pole widzenia, koordynacja wzrokowo-ruchowa, sprawność zmysłu równowagi, węchu i smaku. Istotny jest dobry słuch, umożliwiający komunikację werbalną, zwłaszcza gdy zakres obowiązków pomocy domowej obejmuje opiekę nad innymi osobami (dzieci, osoby starsze), w tym zapewnienie bezpieczeństwa tym osobom.

   W zawodzie pomocy domowej wymagana jest sprawność intelektualna. Bezwzględnym przeciwwskazaniem jest nosicielstwo chorób zakaźnych i choroby pasożytnicze. W zawodzie nie powinny pracować osoby z alergią kontaktową wziewną na stosowane związki chemiczne – dezynfekcyjne, detergenty ani z chorobami skóry rąk.

3. Czynniki utrudniające zatrudnienie w zawodzie

   Czynnikiem utrudniającym pracę w zawodzie pomocy domowej są zaburzenia znacznego stopnia sprawności kończyn górnych, w szczególności zręczność palców irąk, a także dysfunkcja znacznego stopnia kończyn dolnych.

Trudności mogą mieć osoby z wadami i dysfunkcjami narządu wzroku niedającymi się skorygować szkłami optycznymi lub soczewkami kontaktowymi. Ograniczeniem mogą być również zaburzenia zmysłu równowagi, zmysłu węchu i smaku, a także dysfunkcja narządu słuchu, która nie może być skorygowana aparatem słuchowym w przypadku co najmniej jednego ucha, tak aby możliwa była komunikacja werbalna. Jest to istotne wtedy, gdy nie można zastosować alternatywnych form kontaktowania się, np. podczas pracy obejmującej zapewnienie bezpieczeństwa osobom będącym pod opieką pomocy domowej (dzieci, osoby starsze) w sytuacji, gdy taka opieka wchodzi w zakres obowiązków.

  Innymi czynnikami utrudniającymi wykonywanie zawodu są zaburzenia: rozróżniania barw, widzenia stereoskopowego, prawidłowego pola widzenia oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej.

4. Możliwość zatrudnienia w zawodzie osób z niepełnosprawnością

4.1. Osoby z dysfunkcją narządu wzroku

   Osoby z dysfunkcją narządu wzroku mogą wykonywać zawód pomocy domowej pod warunkiem, że ich dysfunkcja daje się korygować za pomocą szkieł optycznych bądź soczewek kontaktowych, które pozwalają uzyskać dobrą ostrość wzroku.

4.2. Osoby z dysfunkcją narządu słuchu

   Osoby z dysfunkcją narządu słuchu mogą wykonywać zawód pomocy domowej, jeśli ich niepełnosprawność można skorygować za pomocą aparatów słuchowych, co pozwoli na prowadzenie komunikacji werbalnej z pracodawcą, lub jest możliwe wprowadzenie i zaakceptowanie innych sposobów kontaktu.

   W sytuacji, gdy zakres obowiązków pomocy domowej obejmuje opiekę nad innymi osobami (dzieci, osoby starsze) możliwość zatrudnienia osób ze znaczną dysfunkcją narządu słuchu jest wykluczona.

5. Potrzeba przystosowania stanowiska pracy do potrzeb i możliwości osób z niepełnosprawnością

5.1. Osoby z dysfunkcją narządu wzroku

   Osoby z niewielką dysfunkcją narządu wzroku powinny stosować szkła korekcyjne lub soczewki kontaktowe. Pomieszczenia i miejsce pracy powinny być dobrze doświetlone, wskazana jest eliminacja potencjalnych źródeł olśnienia – matowe powierzchnie blatów kuchennych. Pomocne jest częściowe lub całkowite wyeliminowanie zadań i czynności roboczych wymagających dobrej koordynacji wzrokowo-ruchowej.

5.2. Osoby z dysfunkcją narządu słuchu

Osoby słabosłyszące

    Zatrudnienie mogą uzyskać osoby słabosłyszące, pod warunkiem akceptacji innych form kontaktu (np. na piśmie) lub pod warunkiem stosowania aparatów słuchowych korygujących słuch (zwłaszcza w częstotliwościach pasma mowy) w stopniu umożliwiającym swobodne, werbalne komunikowanie się. Jeśli zakres obowiązków obejmuje opiekę nad innymi osobami (dzieci, osoby starsze), konieczne jest stosowanie aparatu słuchowego korygującego słuch w stopniu umożliwiającym percepcję dźwięków niezbędną do zapewnienia bezpieczeństwa osobom będącym pod opieką.

Osoby głuche i głuchonieme

   Zawód mogą wykonywać osoby głuche i głuchonieme, jeśli zaakceptowane zostaną inne niż komunikacja werbalna sposoby kontaktu z innymi osobami i jednocześnie gdy w zakresie obowiązków nie ma opieki nad innymi osobami (dzieci, osoby starsze).