Pisarz

 PISARZ

 

1. Informacje ogólne

 

   Zawód pisarza obejmuje takich twórców literatury i sztuki, jak: poeta, prozaik, dramatopisarz, eseista, krytyk, satyryk, autor książek dla dzieci i młodzieży, scenariuszy filmowych, radiowych, telewizyjnych oraz tłumacz. Zadania pisarza mają charakter poznawczy, artystyczny i estetyczny. Pisząc, autor podejmuje tematykę jaka mu odpowiada, kieruje się własnymi poglądami i doświadczeniami, czasem jednak musi sięgać do materiałów źródłowych i opracowań specjalistycznych. Pisarz uczestniczy w spotkaniach autorskich, promuje książki, udziela wywiadów.

    Pisarz pracuje indywidualnie, samodzielnie, najczęściej w pracowni, mieszczącej się zwykle w jego własnym domu. Może korzystać z tradycyjnych narzędzi pracy typu kartka i długopis, dziś jednak najczęściej posługuje się komputerem, który służy jako maszyna do pisania, a zarazem zapewnia dostęp do potrzebnych źródeł i informacji za pośrednictwem Internetu. Zdarza się, że autor nagrywa swoje prace na rejestratory dźwięku (np. dyktafon), a następnie przepisuje je. Bywa, że ma do dyspozycji asystenta, który mu w tym pomaga, a także zajmuje się wyszukiwaniem informacji i potrzebnych materiałów.

    Pisarz sam ustala dni i godziny swojej pracy, czas pracy twórczej zależy zwykle wyłącznie od niego. Może zatem pisać zarówno w godzinach dziennych, jak i nocnych, obligujące mogą być jedynie terminy narzucone przez wydawnictwo. Część autorów korzysta z domów pracy twórczej.

Praca pisarza nie naraża na szczególne choroby zawodowe. Autorzy mogą być narażeni na problemy z kręgosłupem, a także problemy ze wzrokiem.

 

2. Wymagania

 

   Cechą podstawową pisarza są uzdolnienia twórcze, ale bardzo ważna może być systematyczność i samodyscyplina. W pracy pisarza wskazana jest cierpliwość i wytrwałość. Warunki fizyczne czy zdrowotne nie wpływają na możliwość podjęcia pracy twórczej, chociaż z pewnością niepełnosprawność stanowi utrudnienie.

 

3. Czynniki utrudniające zatrudnienie w zawodzie

 

Przeciwwskazaniem jest jedynie dysfunkcja sfery intelektualnej.

 

4. Możliwość zatrudnienia w zawodzie osób z niepełnosprawnością

 

4.1. Osoby z dysfunkcją narządu ruchu

   Istnieje możliwość zatrudnienia na stanowisku pisarza osób z dysfunkcją kończyn górnych, w tym jednoręcznych, a także z dysfunkcją kończyn dolnych – po dostosowaniu obiektu, pomieszczenia i stanowiska pracy.

 

4.2. Osoby z dysfunkcją narządu wzroku

    Możliwe jest zatrudnienie w zawodzie pisarza osób słabo widzących, pod warunkiem zastosowania odpowiednich szkieł optycznych lub soczewek kontaktowych, a także niewidzących (niewidomych), pod warunkiem zapewnienia im odpowiednich pomocy technicznych i przystosowania środowiska pracy.

 

4.3. Osoby z dysfunkcją narządu słuchu

   Możliwe jest zatrudnienie w zawodzie pisarza osób słabosłyszących, głuchych głuchoniemych, pod warunkiem zapewnienia im odpowiednich pomocy technicznych i przystosowania środowiska pracy.

 

4.4. Osoby z dysfunkcją sfery psychicznej

  Osoby z chorobami psychicznymi mogą pracować w zawodzie pod warunkiem, że praca, poza wyjątkowymi sytuacjami (wyjazdy, sytuacje kryzysowe w firmie), nie zaburza rytmu dnia i nocy pracownika i zachowana jest zasada równego traktowania pracowników.

 

4.5. Osoby z epilepsją

   Osoby chorujące na epilepsję mogą wykonywać zawód warunkowo, po racjonalnym ograniczeniu zakresu zadań do sytuacji, w których możliwy jest stały dozór i ewentualna szybka pomoc, natomiast stanowisko pracy nie stwarza potencjalnych zagrożeń w razie emisji choroby.

 

5. Potrzeba przystosowania stanowiska pracy do potrzeb i możliwości osób z niepełnosprawnością

 

5.1. Osoby z dysfunkcją narządu ruchu

 

Osoby z dysfunkcją kończyn górnych

  Osoby z niewielką dysfunkcją kończyn górnych mogą potrzebować ograniczenia lub eliminacji zadań wymagających dużej sprawności rąk i palców oraz zastosowania indywidualnych pomocy technicznych, które usprawniają pracę, w tym np. specjalnej klawiatury komputerowej. Osobom z dysfunkcją jednej kończyny górnej mogą być potrzebne pomoce techniczne (ortezy, protezy), ułatwiające lub umożliwiające im pracę.

   Obecny stan technologiczny dotyczący dostosowywania sprzętu komputerowego do potrzeb osób ze znacznymi dysfunkcjami kończyn górnych pozwala na korzystanie z niego osobom z porażeniami i przykurczami. Zwiększa to w sposób znaczący możliwość pracy tych osób – dostosowanie może dotyczyć obsługi myszy oraz klawiatury komputerowej lub specjalistycznego oprogramowania komputera, umożliwiającego korzystanie z niego bez użycia lub z ograniczonym użyciem kończyn górnych.

 

Osoby z dysfunkcją kończyn dolnych

   Osoby ze znaczną dysfunkcją kończyn dolnych mogą wykonywać czynności zawodowe, gdyż są one realizowane w pozycji siedzącej lub w pozycji stojącej z podparciem bioder i pleców. Dostosowania może wymagać biurko, siedzisko, sprzęty, z których osoba z niepełnosprawnością korzysta.

   Osoby z niewielką dysfunkcją kończyn dolnych, poruszające się o kulach, mogą potrzebować zainstalowania uchwytów i poręczy ułatwiających wstawanie i podpieranie w czasie stania. Ułatwieniem mogą być poręcze wzdłuż dróg komunikacyjnych. Kolejna możliwa adaptacja to dostosowanie wielkości stanowiska pracy i wysokości blatów biurka do indywidualnych potrzeb oraz umieszczenie wykorzystywanych urządzeń, narzędzi pracy lub materiałów w zasięgu rąk pracownika. Również siedzisko należy przystosować do indywidualnych potrzeb pracownika z niepełnosprawnością (regulowana wysokość, uchylne siedzisko, regulowany podnóżek, blokada kół, regulowane lub indywidualnie profilowane oparcie tylne, regulowane i odchylane podłokietniki).

    Poruszanie się osób na wózkach inwalidzkich wymaga likwidacji barier architektonicznych w miejscu pracy. Ciągi komunikacyjne powinny być wystarczająco szerokie i pozbawione progów, również drzwi do pomieszczeń i wind powinny mieć odpowiednią szerokość. Konieczna jest likwidacja barier architektonicznych na terenie parkingów, chodników, podjazdów, drzwi wejściowych, podłóg wewnątrz budynku.

   W miejscu pracy istnieje potrzeba powiększenia przestrzeni manewrowej wokół stanowiska pracy oraz dostosowania wielkości stanowiska pracy do indywidualnych potrzeb i zapewnienia dostępności wykorzystywanych urządzeń, narzędzi pracy i materiałów.

Należy zapewnić częściowe lub całkowite wyeliminowanie zadań i czynności wymagających dobrej koordynacji wzrokowo-ruchowej.

 

5.2. Osoby z dysfunkcją narządu wzroku

   Osoby słabowidzące powinny stosować szkła korekcyjne lub soczewki kontaktowe, mogą również w miarę potrzeb wykorzystywać oprzyrządowanie powiększające np. lupy powiększające, powiększalniki. Mogą też używać większej czcionki bądź programu powiększającego zainstalowanego w komputerze.

   Pomocne jest odpowiednie przygotowanie stanowiska pracy, a więc jego doświetlenie, przygotowanie kontrastowego (ciemnego) tła biurka oraz eliminacja potencjalnych źródeł olśnienia (matowe powierzchnie).

Osoby niewidome mają możliwość korzystania z komputera w systemie bezwzrokowym (bez użycia monitora) lub z wykorzystaniem oprogramowania udźwiękowiającego. Praca pisarza, zazwyczaj w miejscu zamieszkania, wymaga wprowadzenia odpowiedniej organizacji pracy, zainstalowania poręczy wzdłuż ciągów komunikacyjnych, stałej lokalizacji elementów środowiska i stanowiska pracy, zróżnicowania faktury podłóg, ograniczenia lub eliminacji hałasu i tła dźwiękowego. Nieodzowna jest współpraca z osobami sprawnymi. Osoby niewidzące mogą korzystać ze wsparcia asystenta podczas przepisywania materiałów lub poszukiwania informacji źródłowych.

 

5.3. Osoby z dysfunkcją narządu słuchu

   Osoby słabosłyszące powinny stosować aparaty słuchowe korygujące słuch (zwłaszcza w częstotliwościach pasma mowy) w stopniu umożliwiającym swobodne, werbalne komunikowanie się (słuch wydolny socjalnie), np. podczas spotkań autorskich.

Zaleca się ograniczenie hałasu tła oraz pogłosu w pomieszczeniu pracy w celu poprawy warunków percepcji dźwięku oraz poprawy warunków komunikacji werbalnej.

   Osoby głuche i głuchonieme (dotyczy tylko osób posiadających znajomość języka polskiego w piśmie) powinny pracować samodzielnie bez konieczności stałych kontaktów z osobami z zewnątrz. Zatrudnienie takich osób wymaga właściwej organizacji pracy – stosowania odpowiednich form kontaktowania się (np. poprzez e-mail w miejsce kontaktów telefonicznych), ewentualnie współpracy tłumacza języka migowego (podczas spotkań autorskich czy wywiadów, w kontaktach z wydawcą).

 

5.4. Osoby z dysfunkcją sfery psychicznej

   Pracownicy podejmujący pracę powinni być w przyjazny sposób zapoznawani ze strukturą i kulturą organizacyjną firmy. Powinni także otrzymać jasne i niedwuznaczne informacje oraz instrukcje odnośnie do podejmowanych zadań.

   W firmie zatrudniającej pracownika z tą niepełnosprawnością należy wprowadzić przyjazny tryb informowania o jego problemach zdrowotnych czy społecznych, najlepiej, gdy wie o nich „osoba zaufania”. Można wypracować także obyczaj, że członkowie zespołu pracowniczego interesują się sytuacją społeczną i zdrowotną pracownika i biorą ją pod uwagę we współpracy. Mogą się przy tym uczyć podmiotowego traktowania pracownika z niepełnosprawnością – pozyskiwać wiedzę

o jego sytuacji, przede wszystkim od niego samego, lub – za jego wiedzą i aprobatą

– z innych źródeł.

   W sytuacji kłopotów z psychiczną i społeczną stroną swojej pracy pracownik mógłby korzystać ze wsparcia asystenta zawodowego/trenera pracy. Trener pracy może wywodzić się spośród współpracowników lub być specjalnie w tej roli zatrudniony w firmie. Może też wspierać pracownika z ramienia upoważnionej do tego organizacji. Możliwości wsparcia trenera pracy byłyby jednak ograniczone tylko do sfery emocji i relacji z innymi, nie dotycząc kompetencji zawodowych, i powinny obejmować tylko pewien niedługi okres/okresy czasu pracy. Na co dzień pracownik powinien jednak pracować samodzielnie – zgodnie z samodzielnym charakterem stanowiska pracy.

   Ponadto, zatrudniona osoba powinna mieć możliwość elastycznego czasu pracy i zakresu obowiązków, co oznacza, że w wyjątkowej sytuacji (związanej z chorobą czy niepełnosprawnością osoby) zakres obowiązków na tym stanowisku zostanie zmodyfikowany w sposób możliwy do zaakceptowania przez pracodawcę. Powinna istnieć także możliwość okresowego zastąpienia pracownika przez inną osobę.

 

5.5. Osoby z epilepsją

    Osoby z epilepsją pracujące w tym zawodzie nie potrzebują specjalnego przystosowania stanowiska pracy, ale powinny pracować w warunkach niesprzyjających nasileniu objawów (np. ograniczenie pracy z monitorem komputera).

    Pomieszczenie pracy powinno być łatwo dostępne na wypadek konieczności udzielenia szybkiej pomocy. Osoba z epilepsją powinna dobrze znać swoją chorobę i umieć szybko rozpoznawać aurę poprzedzającą napad. Współmieszkańcy powinni być dobrze poinformowani o tym, w jaki sposób w razie wystąpienia napadu mogą prawidłowo udzielić pomocy. Praca powinna być spokojna, niewywołująca stresów i napięć, które mogłyby prowokować napady.

  Zatrudniona osoba, mimo sygnalizowania napadów, może wykorzystywać fotel z odpowiednimi pasami zabezpieczającymi kończyny górne i dolne, zgodnie z zasadami.

 

Uwaga. Każdy przypadek zatrudnienia osoby z niepełnosprawnością oraz przystosowania stanowiska pracy do potrzeb i możliwości tej osoby należy rozpatrywać indywidualnie.